Điện thoại 0336 540 640
Địa chỉ liên hệ: 192 Long Phú 2, Chợ Mới, An Giang
ĐIỆN CÔNG NGHIỆP THUẬN PHÁT XIN CHÀO QUÝ KHÁCH

Động Cơ Chống Cháy Nổ ??

  • 30-04-2025
Động Cơ Chống Cháy Nổ ??

🔥 Động Cơ Chống Cháy Nổ – Khi Nào Cần Dùng và Các Tiêu Chuẩn Kỹ Thuật Đi Kèm?

Trong các môi trường sản xuất công nghiệp có chứa khí, bụi, hóa chất dễ cháy, việc sử dụng động cơ thông thường có thể là một quả bom hẹn giờ. Động cơ điện sinh nhiệt, có tia lửa tại chổi than, vòng trượt, mạch điều khiển… rất dễ trở thành nguồn gây cháy nổ. Đó là lý do tại sao động cơ chống cháy nổ (Explosion-proof Motor) ra đời – và luôn bắt buộc trong nhiều ngành đặc thù.


📍 1. Khi nào bắt buộc dùng động cơ chống cháy nổ?

✅ Bắt buộc dùng nếu khu vực làm việc có nguy cơ cháy nổ do khí gas, bụi dễ cháy, hoặc hơi hóa chất:

Ngành nghềMôi trườngRủi ro cháy nổ
Dầu khíKhu vực chứa gas, xăng dầuRất cao
Hóa chấtXưởng sản xuất, bồn trộn dung môiCao
Mỏ thanHầm lò, bụi than mịnRất cao
Thực phẩmNhà máy xay xát, silo bộtTrung bình - cao
Sơn – mực inBuồng trộn sơn, hệ thống hút khíCao
Xử lý nước thảiKhu vực chứa khí metan, H2SCao

⚠️ Lưu ý: Trong các khu vực được phân loại “Zone 1” hoặc “Zone 2” theo tiêu chuẩn ATEX hoặc IECEx (giải thích bên dưới), bắt buộc phải sử dụng thiết bị chống cháy nổ.


📘 2. Động cơ chống cháy nổ là gì?

Là loại động cơ được thiết kế đặc biệt để không phát sinh tia lửa ra ngoài, chịu được áp suất nổ bên trong, và ngăn không cho khí dễ cháy lọt vào bên trong motor.

Cấu tạo khác biệt:

  • Vỏ động cơ dày, khít, bằng gang hoặc thép chống nổ

  • Ron kín chống bụi, chống hơi gas lọt vào

  • Vòng bi và phớt được gia công chính xác

  • Hệ thống dây dẫn bọc thép chống nhiệt

  • Không có khe hở cho tia lửa lọt ra ngoài


🛠 3. Các chuẩn kỹ thuật cần biết khi chọn động cơ chống cháy nổ

🔐 a. Chuẩn ATEX (EU – Châu Âu)

  • Zone 0: Luôn luôn có khí nổ (chỉ thiết bị đặc biệt được dùng)

  • Zone 1: Có khả năng xuất hiện khí nổ trong quá trình vận hành

  • Zone 2: Chỉ thỉnh thoảng xuất hiện khí nổ

→ Động cơ sẽ được phân loại Ex d, Ex e, Ex n, tùy thuộc vào cấu tạo chống nổ.

🔐 b. Chuẩn IECEx (quốc tế)

Tuân theo tiêu chuẩn IEC 60079 – tương tự ATEX, nhưng được sử dụng phổ biến tại Châu Á và quốc tế hơn.

🔐 c. Chuẩn NEC & UL (Mỹ)

  • Class I, Division 1: Khí dễ cháy tồn tại thường xuyên

  • Class I, Division 2: Khí dễ cháy chỉ xuất hiện bất thường

  • Class II: Môi trường bụi cháy

  • Class III: Môi trường sợi dễ cháy (gỗ, dệt...)

🧯 d. Mã đánh dấu trên motor

Mã ví dụGiải nghĩa
Ex d IIB T4 GbVỏ chịu nổ, dùng cho khí nhóm IIB, cấp nhiệt T4 (135°C), lắp ở Zone 1
Ex e IIC T3Tăng cường chống cháy, dùng được cho khí dễ cháy cấp cao nhất (IIC)
IP66Chống bụi hoàn toàn và chống nước mạnh (rửa áp lực cao)
Class F hoặc HCấp cách điện cao, chịu được nhiệt độ tới 180°C

🧠 4. Sai lầm chết người khi chọn sai loại motor

  • Dùng động cơ thường trong khu vực có khí gas → Tia lửa phát sinh → Cháy nổ

  • Dùng sai chuẩn (Zone 2 nhưng motor chỉ đạt Ex n) → Bị từ chối bảo hiểm, phạt hành chính

  • Chọn sai cấp nhiệt T3 thay vì T4 → Động cơ nóng quá mức gây cháy

  • Lắp không đúng quy trình – không có ống luồn chống cháy, không có ron kín đầu cáp → khí lọt vào vỏ


📋 5. Gợi ý lựa chọn động cơ chống cháy nổ phù hợp

Môi trườngChuẩn khuyến nghịIPCấp cách điện
Xưởng sơnEx d IIB T4IP65/IP66Class F
Mỏ thanEx d IIB hoặc IIC T4IP66Class H
Trạm bơm dầuEx d IIB T4IP66Class F hoặc H
Xưởng gỗ, bộtEx tD A21 T125°CIP65Class F

📌 Tổng kết

Động cơ chống cháy nổ không chỉ là giải pháp kỹ thuật – mà là giải pháp sinh mạng trong các môi trường nguy hiểm. Chi phí cao hơn nhưng giúp tránh được cháy lớn, thiệt hại hàng tỷ đồng và thậm chí là sinh mạng con người. Khi thiết kế hoặc cải tạo nhà máy, tuyệt đối không được lắp đặt tùy tiện nếu khu vực có rủi ro cháy nổ – phải khảo sát, phân loại zone và chọn đúng thiết bị theo chuẩn quốc tế (ATEX, IECEx, NEC...)

=>> quý khách có nhu cầu tư vấn và lắp đặt động cơ chống cháy nổ theo công việc cụ thể xin liên hệ lại thuận phát để được tư vấn rõ hơn ,chúc quý khách luôn phát triển trong công việc