Tụ bù trong hệ thống điện

chúng ta thường nghe nhắc rất nhiều về tụ bù trong hệ thống điện , tụ bù cấu tạo , hoạt động ra sao ? cùng thuận phát tìm hiểu ngay nhé !!!

✅ 1. TỤ BÙ LÀ GÌ?

Tụ bù (Capacitor Bank) là tập hợp các tụ điện dùng để bù công suất phản kháng, nhằm:

• Tăng hệ số công suất cosφ.

• Giảm tổn thất điện năng.

• Giảm tiền điện.

• Ổn định điện áp, tránh quá tải cho máy biến áp và cáp điện.

✅ 2. CÁC LOẠI TỤ BÙ

Loại Tụ Bù	Ứng Dụng	Ghi chú
Tụ bù khô	Hệ thống nhỏ, không đòi hỏi cao về độ ẩm	Không cần bảo dưỡng dầu
Tụ bù dầu	Hệ thống lớn, cần công suất lớn	Có dầu cách điện, bền hơn
Tụ bù đơn	Dùng riêng lẻ	Dễ thay thế, lắp đặt
Tụ bù tự động (Auto)	Tích hợp bộ điều khiển tự động đóng/ngắt tụ	Phổ biến trong công nghiệp
Tụ bù 1 pha	Dùng trong hệ thống điện 1 pha	Dành cho hộ gia đình
Tụ bù 3 pha	Dùng trong hệ thống điện 3 pha	Dành cho công nghiệp, nhà máy

=>> phân loại tụ bù và tủ bù tự động trong hệ thống điện 3 pha

( ảnh mô phỏng ) 

✅ 3. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG

Khi có tải cảm (motor, máy biến áp, đèn huỳnh quang...), dòng điện sẽ bị trễ pha so với điện áp (sinh ra công suất phản kháng – Q). Tụ điện sinh ra dòng điện sớm pha giúp trung hòa với dòng phản kháng → giảm tổng dòng qua lưới → nâng cao hệ số công suất.

✅ 4. CÔNG DỤNG CHÍNH CỦA TỤ BÙ

• ✅ Bù công suất phản kháng.

• ✅ Tăng hệ số công suất cosφ → tránh bị phạt tiền điện do cosφ thấp.

• ✅ Giảm tải cho máy biến áp và dây dẫn.

• ✅ Ổn định điện áp, cải thiện chất lượng điện.

• ✅ Giảm tổn thất điện năng.

• ✅ Giảm chi phí tiền điện hàng tháng cho doanh nghiệp.

✅ 5. TẠI SAO PHẢI BÙ CÔNG SUẤT PHẢN KHÁNG?

• Theo quy định của EVN, nếu cosφ < 0.9 sẽ bị phạt.

• Tụ bù giúp cosφ ≥ 0.9 để tránh phạt.

• Công suất phản kháng không sinh công nhưng vẫn chiếm dụng lưới điện → gây tổn thất, giảm hiệu suất.

✅ 6. CÁCH TÍNH TOÁN TỤ BÙ

✳️ Công thức cơ bản:

Qbù = P × (tanφ1 – tanφ2)

Trong đó:

• Qbù: Công suất tụ cần bù (kVAR)

• P: Công suất tác dụng (kW)

• φ1: Góc trước khi bù (cosφ thấp)

• φ2: Góc sau khi bù (cosφ mong muốn)

Hoặc dùng bảng tra theo công suất thực tế và hệ số công suất mong muốn.

✅ 7. CÁCH LẮP ĐẶT TỤ BÙ

• Lắp song song với tải.

• Có thể lắp tụ thủ công (bằng aptomat hoặc contactor) hoặc lắp tủ tụ bù tự động dùng bộ điều khiển đóng/cắt tùy theo tải.

Lưu ý khi lắp:

• Không lắp tụ quá gần động cơ có tần số chuyển mạch cao.

• Cần lắp áp tô mát bảo vệ riêng cho tụ.

• Nên có cuộn kháng chống sóng hài nếu lưới điện nhiễu.

✅ 8. TỦ TỤ BÙ TỰ ĐỘNG

Là dạng phổ biến nhất trong nhà máy, xí nghiệp. Bao gồm:

• Bộ tụ bù (tụ dầu hoặc khô).

• Bộ điều khiển tự động (Power Factor Controller).

• Contactor (đóng/cắt tụ).

• Đồng hồ đo, aptomat, cầu chì…

✅ 9. SỰ CỐ THƯỜNG GẶP

✅ 10. CÁC HÃNG TỤ BÙ PHỔ BIẾN TẠI VIỆT NAM

• Schneider Electric (Pháp) – cao cấp, bền, giá cao.

• EPCOS (Đức – thuộc TDK Nhật Bản) – ổn định, được ưa chuộng.

• LS (Hàn Quốc) – giá hợp lý, dùng nhiều trong công nghiệp.

• Samwha (Hàn Quốc) – tiết kiệm chi phí.

• Hansung, Mikro, Ducati...

  quý khách cần kiểm tra , thay thế , chọn tụ bù hay tủ bù phù hợp xin để lại thông tin liêu hệ hoặc liên hệ lại với thuận phát , cảm ơn quý khách đã tham khảo bài viết